اجرت المثل زوجه علاوه بر مهریه ، نفقه و جهیزیه ، از جمله حقوق مالی زوجه می باشد ، اجرت المثل زوجه شامل حق الزحمه انجام کارهایی است که شرعاً بر عهده زوجه نبوده و عرفاً برای آن کارها اجرت باشد و زوجه به دستور زوج و با عدم قصد تبرع در طول زندگی مشترک با زوج انجام داده است .
موارد مطالبه اجرت المثل
1 - مطالبه با تقدیم دادخواست
در این حالت زوجه در هر زمان از ایام زندگی مشترک خود با زوج می تواند با تقدیم دادخواست ، اجرت المثل ایام زوجیت خود را مطالبه نماید که در این صورت چنانچه زوجه کارهایی را که شرعاً بر عهده وی نبوده و عرفاً برای آن کار اجرت المثل باشد ، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود ، دادگاه اجرت المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می نماید که علی الاصول جهت تعیین میزان اجرت المثل زن ، موضوع به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می شود .
2 - مطالبه در پرونده طلاق
دادگاه ضمن رأی خود با توجه به شروط ضمن عقد و مندرجات سند ازدواج ، تکلیف جهیزیه ، مهریه و نفقه روجه ، اطفال و حمل را معین و همچنین اجرت المثل ایام زوجیت را مطابق تبصره ماده (336) قانون مدنی تعیین می کند . معمولاً جهت تعیین میزان اجرت المثل زن ، موضوع به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می شود .
تبصره ماده 336 قانون مدنی : « تبصره چنانچه زوجه کارهایی را که شرعاَ به عهده وی نبوده و عرفاً برای آن کار اجرت المثل باشد ، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود ، دادگاه اجرت المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می نماید . »
نحله
در صورتی که اجرت المثل به زوجه تعلق نگیرد ، با توجه به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهایی که زوجه در خانه شوهر انجام داده و وسع مالی زوج ، دادگاه مبلغی را از باب بخشش ، نحله برای زوجه تعیین می نماید و میزان آن را دادگاه رأساً و یا توسط کارشناس رسمی دادگستری تعیین می نماید .
سوالات متداول در مورد اجرت المثل زوجه
پرسش : آیا زوجه می تواند بدون اینکه پرونده طلاق مطرح شده باشد ، به طور جداگانه اجرت المثل خود را از زوج مطالبه نماید ؟
پاسخ : زوجه می تواند در طول زندگی مشترک آن را مطالبه نماید و دادگاه با بررسی موضوع و در صورت استحقاق زوجه و با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری رسیدگی و رأی صادر می نماید .
پرسش : آیا اجرت المثل قابل تقسیط می باشد ؟
پاسخ : با تقدیم دادخواست اعسار و تقسیط اجرت المثل و با ارائه دلایل اعسار و تقسیط ، اجرت المثل تقسیط می گردد .
پرسش : برای مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت و یا مشاوره به چه صورت باید اقدام نمود ؟
پاسخ : برای مطالبه آن خود زوجه می تواند اقدام به تقدیم دادخواست نماید و یا به وکیل خانواده مراجعه نموده و به او وکالت بدهد و یا با او مشاوره داشته باشد. برای ثبت دادخواست نیز به دفتر خدمات الکترنیک قضایی مراجعه می شود.
پرسش : به این دادخواست در کدام دادگاه رسیدگی می شود ؟
پاسخ : دادگاه خانواده محل اقامت زوجه صالح به رسیدگی می باشد .
